بدن ما به طور معمول می تواند میزبان بسیاری از میکروارگانیزمهای مختلف از جمله باکتری ها و قارچ های کپک مانند (درماتوفیتها) باشد. بعضی از این میکروارگانیزم ها برای بدن مفید هستند، اما بعضی دیگر ممکن است با سرعت بسیار زیادی گسترش یابند و باعث ایجاد علائمی در بدن شوند. در این مقاله می خواهیم به توضیح اینکه قارچ پوست سر چیست و روش های درمانی و پیشگیری از آن چگونه است، بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
قارچ پوست سر چیست؟
قارچ یا کرم حلقه ای پوست سر یک عفونت قارچی است. این کرم ها وجود انگل در بدن فرد نیست بلکه به این دلیل آن را كرم حلقوی می نامند، زیرا این قارچ علائم دایره ای روی پوست ایجاد می كند كه اغلب دارای مرکز صاف و لبه های برجسته و برآمده است. این عفونت روی پوست سر و ساقه های مو تأثیر می گذارد و باعث ایجاد لکه های کوچک خارش دار و پوسته پوسته ای روی سر می شود.
Ringworm یک عفونت بسیار مسری است که معمولاً از طریق استفاده مشترک از شانه، حوله، کلاه یا بالش انتقال می یابد. کرم حلقوی در کودکان بیشتر دیده می شود، اما می تواند فرد را در هر سنی آلوده کند.
علل ابتلا به قارچ پوست سر چیست؟
قارچی به نام درماتوفیت باعث ایجاد کرم حلقه ای در پوست سر می شود. قارچ ها موجوداتی هستند که در بافت های مرده مانند ناخن، مو و لایه های خارجی پوست رشد می کنند. درماتوفیت ها به گرما و رطوبت علاقه دارند، به همین دلیل روی پوست عرق کرده رشد می کنند. ازدحام بیش از حد و بهداشت نامناسب باعث گسترش شیوع کرم حلقوی می شود.
کرم حلقوی به خصوص در بین کودکان به راحتی گسترش می یابد. اگر پوست فردی که آلوده است را لمس کنید، می توانید کرم قارچی بگیرید. همچنین اگر از شانه، تختخواب یا سایر اشیا فرد مبتلا استفاده کنید نیز، در معرض خطر هستید.
حیوانات خانگی مانند گربه ها و سگ ها نیز می توانند کرم حلقوی را گسترش دهند. حیوانات مزرعه مانند بز، گاو و اسب نیز می توانند ناقل باشند. با این حال، این حیوانات ممکن است هیچ نشانه ای از عفونت نداشته باشند اما آلوده باشند.
قارچ پوست سر چه علائمی دارد؟
شایع ترین علامت قارچ پوست سر ، ایجاد لکه های خارش دار در پوست سر است. بخش هایی از مو ممکن است در نزدیکی پوست سر از بین بروند و باعث ایجاد قرمزی یا لکه های طاسی و کچلی نقطه ای روی سر شوند. ممکن است نقاط سیاه را در جایی که موها از بین رفته اند مشاهده کنید. اگر این بیماری درمان نشود، این مناطق می توانند به تدریج رشد کرده و گسترش یابند.
علائم دیگر این بیماری عبارتند از:
- شکنندگی موها
- تب خفیف
- تورم غدد لنفاوی
- درد در پوست سر
این بیماری چگونه تشخیص داده می شود؟
قارچ پوست سر معمولا با یک معاینه پزشک از پوست سر قابل تشخیص است. پزشک شما از یک نور خاص به نام چراغ Wood، برای مشاهده دقیق پوست سر استفاده می کند تا بتواند علائم عفونت را مشاهده و تعیین کند.
همچنین پزشک از پوست یا مو شما برای تایید تشخیص نمونه می گیرد. سپس نمونه به آزمایشگاه ارسال می شود تا وجود قارچ مشخص شود. نمونه ها زیر میکروسکوپ قرار می گیرند تا مشخص شود به این عفونت مبتلا هستید یا خیر.
پزشک شما احتمالاً داروهای خوراکی قارچ کش و شامپوی دارویی را برای شما تجویز می کند.
درمان قارچ پوست سر
شامپوهای ضد قارچ
پزشک ممکن است برای از بین بردن قارچ و جلوگیری از شیوع عفونت، یک شامپوی ضد قارچ تجویز کند. این شامپو حاوی ماده فعال ضد قارچ کتوکونازول یا سلنیوم سولفید است. این شامپوها به جلوگیری از انتشار قارچ کمک می کند، اما کرم حلقوی را از بین نمی برد. شما باید این درمان را به همراه داروهای ضد قارچ استفاده کنید تا درمان موثر واقع شود.
داروی ضد قارچ
داروهای ضد قارچ برای درمان قارچ پوست سر، عبارت اند از:
- گریزئوفولوین (Grifulvin V ،Gris-PEG)
- تربینافین هیدروکلراید (لامیزیل)
هر دو داروهایی خوراکی هستند که تقریباً به مدت شش هفته مصرف می شوند. هر دو عوارض جانبی مشترکی دارند، از جمله اسهال و ناراحتی معده. پزشک شما ممکن است مصرف این داروها را با یک ماده غذایی پرچرب مانند کره بادام زمینی یا بستنی توصیه کند.
سایر عوارض جانبی احتمالی گریزئوفولوین عبارتند از:
- حساسیت به آفتاب
- استفراغ
- خستگی
- ضعف
- سرگیجه
- واکنش های آلرژیک در افرادی که به پنی سیلین نیز حساسیت دارند
- سردرد
- راش
سایر عوارض جانبی احتمالی ترابینافین هیدروکلراید عبارتند از:
- دل درد
- خارش
- از دست دادن حس چشایی
- واکنش آلرژیک
- تب
- مشکلات کبدی (در موارد نادر)
بهبود قارچ پوست سر چگونه است؟
کرم حلقوی بسیار آهسته بهبود می یابد. روند بهبودی ممکن است، بیش از یک ماه طول بکشد. بنابراین صبور باشید و طبق دستورالعمل، تمام داروها را مصرف کنید.
پزشک ممکن است شما یا فرزندتان را در طی 4 تا 6 هفته بررسی کند تا مطمئن شود عفونت به طور کامل از بین رفته است. خلاص شدن از شر کرم حلقوی دشوار است و ممکن است بیش از یک بار به این عفونت مبتلا شوید. با این حال، عود اغلب در بلوغ متوقف می شود.
اگر کودک تان به این بیماری مبتلا شود، پس از شروع درمان کرم حلقوی می تواند به مدرسه برگردد، اما باید از پزشک خود در مورد بازگشت مجدد وی سوال کنید.
پیشگیری از عفونت مجدد
حیوانات خانگی و سایر اعضای خانواده در صورت لزوم باید مورد معاینه و درمان قرار گیرند. این به جلوگیری از عفونت مجدد کمک می کند. حوله، شانه، کلاه یا سایر وسایل شخصی را با سایر اعضای خانواده به اشتراک نگذارید.
خشک نگه داشتن پوست
همان طور که در بالا اشاره کردیم، نواحی مرطوب محیط مناسبی برای ایجاد و تشدید عفونت قارچی است، بنابراین سعی کنید قسمتی از پوست که عفونت روی آن قرار دارد را خشک نگه دارید.
ضد عفونی کردن ابزارهای مورد استفاده مو
قارچ هایی که باعث عفونت قارچی می شوند، تا مدت زیادی می توانند زنده بمانند، به همین دلیل برس مو و ابزارهای دیگری که برای مو استفاده می کنید را ضد عفونی یا تعویض کنید تا احتمال عفونت مجدد کاهش یابد.
شستشو منظم روبالشی و ملحفه
همان طور که در بالا نیز اشاره کردیم، عفونت قارچی مسری است و می تواند از طریق پارچه ای که به پوست فرد آلوده برخورد کرده، انتقال پیدا کند. به همین دلیل با شستشوی منظم روبالشی و ملحفه، از ابتلای مجدد به عفونت قارچی، جلوگیری کنید.
چگونه از قارچ پوست سر جلوگیری کنیم؟
درماتوفیت هایی که باعث ایجاد قارچ پوست می شوند شایع و مسری هستند. این امر پیشگیری را دشوار می کند. از آن جا که پوست کودکان حساس است و ممکن است بیشتر در معرض این بیماری قرار بگیرند، بهتر است به کودکان خود بیاموزید که از وسایل شخصی دیگران مانند برس و سایر وسایل شخصی به طور مشترک استفاده نکنند و آن ها را با دیگران به اشتراک نگذارند.
به طور مرتب حمام رفتن و شستن دست و سایر روش های بهداشتی می تواند به جلوگیری از شیوع عفونت قارچی کمک کند. حتماً بهداشت صحیح را به فرزندان خود بیاموزید و خودتان نیز این روش ها را دنبال کنید.
برای تشخیص اینکه بفهمید حیوانی مبتلا به کرم حلقوی است یا نه دشوار است، اما علامت شایعی که می تواند داشته باشد، قسمت های کچلی است. از نوازش کردن حیواناتی که لکه های پوستی روی خز آن ها مشاهده می شود خودداری کنید. حیوانات خانگی خود را به طور منظم معاینه کنید و از دامپزشک بخواهید وجود کرم قارچی را در آن ها بررسی کند.
حرف آخر
کرم حلقه ای پوست می تواند منجر به ایجاد ضایعات خارش دار و پوسته پوسته شده در پوست سر شود که همراه با کچلی نقطه ای است. معمولا بین کودکان قبل از بلوغ 3 تا 7 سال، شیوع بیشتری دارد که به دلیل ماهیت آلودگی، می تواند ناراحتی عمده ای برای آن ها ایجاد کند.
درمان پزشکی مناسب مانند داروهای خوراکی ضد قارچ و شامپوهای ضد قارچ می تواند کرم حلقه ای پوست سر را بهبود بخشد. همراه با درمان استاندارد، رعایت برخی اقدامات پیشگیرانه، می تواند به تسریع روند بهبودی و بازگرداندن سلامتی پوست سر شما کمک کند.
منبع: healthline