پاسخ موضعی بدن که در اثر خراش، بریدگی، سوختگی یا هر نوع آسیب بافتی دیگر بروز می کند را التهاب می گویند. ما در این مقاله می خواهیم انواع، علل، علائم و نحوه تشخیص و درمان التهاب را بررسی کنیم. برای آشنایی و کسب اطلاعات بیشتر این مطلب را مطالعه کنید.
التهاب چیست؟
به عکس العمل سیستم ایمنی بدن در برابر مهاجمان خارجی مانند باکتری ها و ویروس ها التهاب می گویند. در هنگام آسیب و بیماری، یک واکنش موضعی نقش مهمی در روند بهبود دارد. اما نوع مزمن آن می تواند به سلامت شما صدمه وارد کند.
11 دستورالعمل فوق العاده جهت کنترل و درمان التهاب
نحوه تشخیص آن چگونه است؟
ابتدا پزشک، سابقه پزشکی را بررسی کرده سپس معاینه فیزیکی انجام می دهد. همچنین ممکن است پزشک درخواست انجام آزمایش خون و تصویربرداری را داشته باشد.
1- آزمایش خون
آزمایش خون می تواند مارکرهای بیولوژیکی خاص که نشان دهنده التهاب هستند را نشان دهد. آزمایشاتی که پزشک ممکن است درخواست کند، شامل موارد زیر است:
- پروتئین واکنش پذیر C (CRP) :CRP پروتئینی است که به طور طبیعی در پاسخ به التهاب در کبد تولید می شود. مقادیر بالای CRP در افرادی که التهابات حاد و مزمن و بیماری های التهابی دارند شایع است.
- میزان رسوب گلبول های قرمز (ESR): معمولا با انجام آزمایش ESR صورت می پذیرد.
- ویسکوزیته پلاسما: این آزمایش ضخامت خون را اندازه گیری می کند. التهاب باعث ضخیم شدن پلاسما، قسمت مایع خون می شود.
بیشتر بدانید: آموزش اصطلاحات + نحوه خواندن برگه آزمایش خون
2- تصویربرداری
آزمایشات تصویربرداری که برای تشخیص و نظارت استفاده می شوند عبارت اند از:
- عکس برداری با اشعه ایکس
- تشدید مغناطیسی (MRI)
- سونوگرافی
علائمی که در تصویربرداری مورد بررسی قرار می گیرد عبارت اند از:
- فرسایش استخوان
- آسیب بافتی
- تحلیل رفتن مفصل
انواع التهاب چیست؟
التهاب در دو نوع حاد و مزمن می باشد. التهاب می تواند گاهی برای بدن مفید و در مواردی ممکن است مضر باشد.
در ادامه مختصرا به بررسی علائم التهاب و دلایل ایجاد آن می پردازیم:
التهاب حاد
روند آن به سرعت اتفاق می افتد و می تواند شدید باشد. هم چنین بسته به علت و شدت زخم، می تواند از چند روز تا چند ماه ادامه داشته باشد.
دلایل ایجاد التهاب حاد چیست؟
معمولاً به 2 دلیل رایج ایجاد می شود که عبارت اند از:
1- آسیب دیدگی
اگر تاکنون دچار شکستگی استخوان و یا پیچ خوردگی مچ پا شده اید، التهاب را در عمل مشاهده کرده اید. علائم متداول التهاب حاد بر اثر آسیب دیدگی عبارتند از:
- سرخی
- درد و حساسیت
- تورم، برجستگی یا پف کردگی
- گرما در محل آسیب دیدگی
- کبودی
- سفتی، سختی
- از دست دادن تحرک
2- بیماری هایی مانند: عفونت های باکتریایی و ویروس های رایج
هنگامی که بدن شما یک مهاجم مضر مانند: باکتری ها و ویروس ها را شناسایی می کند، سیستم ایمنی بدن شما گلبول های سفید را به جنگ با عوامل بیماری زای خارجی می فرستد و باعث آزاد شدن چندین ماده شیمیایی التهابی می شود. این نوع التهاب باعث احساس بیماری و خستگی می شود، زیرا تمام انرژی بدن صرف مقابله با عفونت می شود.
علائم و نشانه ها ممکن است برای چند روز یا چند هفته وجود داشته باشد. علائم التهاب حاد در اثر بیماری شامل موارد زیر است:
- تب
- حالت تهوع
- بی حالی
- خواب آلودگی
- تحریک پذیری
- آبریزش بینی
- گلو درد
- گرفتگی بینی
- سردرد
چطور التهاب حاد را درمان کنیم؟
برای التهاب عمومی، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): معمولاً خط اول درمان کوتاه مدت، داروهای آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند که با نسخه و بدون نسخه در دسترس می باشند.
- کورتیکواستروئیدها: کورتیکواستروئیدها به صورت قرص و تزریق در دسترس هستند. این داروها فقط برای دوره های کوتاه مدت تجویز می شوند، زیرا شناخته شده اند که باعث عوارض جانبی جدی می شوند.
- داروهای موضعی: داروهای موضعی از جمله مسکن ها و استروئیدها، بدون عوارض جانبی می توانند به کاهش علائم التهاب حاد و مزمن و التهاب پوست و مفاصل کمک کنند.
بیشتر بدانید: ایبوپروفن چیست؟ عوارض مصرف ایبوپروفن در دوران بارداری
التهاب مزمن
التهاب مزمن و طولانی مدت می تواند سال ها یا حتی تمام عمر ادامه داشته باشد. غالباً در صورت ابتلا به بیماری آغاز می شود و به مراتب بیش از حد ادامه می یابد. دانشمندان دلیل اینکه چرا التهاب مزمن اتفاق می افتد را نمی دانند، اما آن ها می دانند که با گذشت زمان، التهاب می تواند تغییرات عمده ای در بافت ها، اندام ها و سلول های بدن ایجاد کند.
تحقیقات نشان داده است که بین التهاب مزمن و انواع مختلف بیماری ها ارتباطی جدی وجود دارد. التهاب مزمن یکی از چندین عامل موثر در شروع و پیشرفت بیماری است. تاکنون، قوی ترین ارتباط بین التهاب مزمن و بیماری در دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی دیده شده است.
التهاب مزمن غالباً آرام و بدون علائم مستقل پیش می رود. با وجود ظرافت، التهاب مزمن تهدیدی بزرگ برای سلامتی و طول عمر جمعیت زیادی از افراد است. سایر شرایط مرتبط با التهاب مزمن عبارتند از:
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- بیماری کلیوی
- انواع مختلف سرطان
- افسردگی
- اختلالات نورودژنراتیو (مانند بیماری آلزایمر)
- اختلالات خود ایمنی
- پوکی استخوان
- بیماری کبد چرب
دلایل ایجاد التهاب مزمن چیست؟
محققان چندین علت عمده التهاب سیستمیک مزمن را شناسایی کرده اند که بسیاری از آن ها ارتباط نزدیکی با زندگی مدرن و پیری دارند. دلایل التهاب مزمن عبارتند از:
1- کم تحرکی
هنگامی که عضلات در حال حرکت هستند، یک روند شیمیایی ضد التهابی در جریان خون رخ می دهد، اما در صورت کم تحرکی این روند شیمیایی ضد التهابی ایجاد نمی شود. در نتیجه افرادی که فعالیت های آن ها محدود است، بیشتر دچار بیماری های مرتبط با افزایش سن می شوند.
نکته: یک مطالعه گسترده بر روی بیش از 20،000 سالمند نشان داد، سالمندانی که حداقل در هفته چند فعالیت داشته اند، در مقایسه با افراد غیر فعال 40% خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش داده اند.
2- سیگار کشیدن
کشیدن سیگار تولید مولکول های ضد التهاب را کاهش داده و التهاب را افزایش می دهد.
3- چاقی
بافت چربی، به ویژه چربی احشایی (یک لایه عمیق چربی در اطراف اندام های شکمی)، در واقع مواد شیمیایی پیش التهابی تولید می کند.
4- فشار
استرس و فشار روانی باعث افزایش التهاب خواهد شد.
5- کاهش هورمون های جنسی
هورمون های جنسی مانند استروژن و تستوسترون التهاب را سرکوب می کنند. کاهش این هورمون ها در اثر افزایش سن، خطر ابتلا به بیماری های التهابی را افزایش می دهد.
6- رژیم غذایی نامناسب
رژیم های غذایی حاوی چربی اشباع، چربی ترانس و قند تصفیه شده با افزایش التهاب همراه است، به خصوص افرادی که دارای اضافه وزن هستند.
7- سن
تحقیقات نشان می دهد با افزایش سن التهاب مزمن بدتر می شود.
8- اختلالات خواب
افرادی که برنامه خواب نامنظمی دارند، بیشتر از افرادی است که خواب منظمی دارند دچار التهاب می شوند.
9- بیماری های خود ایمنی
در بیماری های خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن به بافت های خود حمله می کند و آن ها را به عنوان عامل خارجی یا غیر طبیعی اشتباه می گیرد. به عنوان مثال:
- دیابت نوع 1، یک بیماری خود ایمنی است که پس از حمله بدن به سلول های لوزالمعده که انسولین تولید می کنند، رخ می دهد و منجر به عواقب مادام العمر می شود.
- پسوریازیس، یک بیماری خود ایمنی دیگر است که باعث التهاب پوستی می شود.
بیشتر بدانید: چندین روش درمان دیابت در خانه
آرتروز یک اصطلاح عمومی است که التهاب مفاصل را توصیف می کند. برخی از بیماری های خود ایمنی که باعث التهاب مفصل می شوند. عبارتند از:
- آرتریت روماتوئید (RA)
- آرتروز پسوریازیس
- اسپوندیلیت آنکیلوزان
- آرتریت روماتویید جوانان
نکته: درمان بیماری های خود ایمنی متفاوت است.
راه های جلوگیری از التهاب مزمن چیست؟
تحقیقات نشان داده است که التهاب مزمن در چندین بیماری از جمله آرتروز، بیماری قلبی، دیابت نوع 2، سرطان و بیماری آلزایمر نقش دارد. بنابراین جهت پیشگیری از ایجاد التهاب می توانید تغییراتی را در سبک زندگی ایجاد کنید، این تغییرات عبارتند از:
- کاهش وزن
- داشتن یک رژیم غذایی سالم (سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات سبوس دار و پروتئین های بدون چربی).
- داشتن 150 دقیقه ورزش هوازی متوسط در هفته (یا 75 دقیقه ورزش شدید)
- حداقل دو بار در هفته یک فعالیت تقویت عضله انجام دهید.
- از مصرف سیگار بپرهیزید.
- وقت کمتری را صرف نشستن کنید.
- بیشتر پیاده روی کنید.
- خواب خود را به میزان کافی و منظم تنظیم کنید.
- از تکنیک های کاهش استرس مانند: مراقبه یا یوگا استفاده کنید.
- در اجتماع حضور پیدا کنید و با دیگران ارتباط برقرار کنید.
- به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
چطور التهاب مزمن را درمان کنیم؟
انتخاب نحوه درمان به نوع بیماری و شدت علائم التهاب مزمن بستگی خواهد داشت. علاوه بر درمان درد و التهاب مفصل، داروها می توانند به پیشگیری یا به حداقل رساندن پیشرفت بیماری کمک کنند. داروها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) شامل: روماتکس (متوترکسات)، آزولفیدین (سولفاسالازین) و آراوا (لفلونومید)
- داروهای بیولوژیک مانند: Enbrel (etanercept) ،Humira (adalimumab) و Orencia (abatacept)
- داروهای ضد مالاریا مانند: هیدروکسی کلروکین
- استاتین ها
- داروهای دیابت
عوارض جانبی مصرف دارو های ضد التهابی
هدف از درمان، کاهش التهاب در بدن برای جلوگیری از عوارض جدی است. از آن جا که بسیاری از داروها برای درمان بیماری های التهابی استفاده می شوند، می توانند عوارض جانبی سختی را ایجاد کنند، بنابراین مهم است که به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
آیا التهاب صدمه می زند؟
التهاب چه از نوع حاد و چه از نوع مزمن می تواند صدمه بزند. بسته به شدت آن، فرد ممکن است احساس درد، سفتی، پریشانی و ناراحتی کند.
چگونه التهاب باعث درد می شود؟
در اثر التهاب ممکن است تعداد سلول ها افزایش یابد و به مفاصل فشار وارد شود و باعث تحریک، تورم پوشش مفصل و در نهایت تجزیه غضروف شود.
در نتیجه تورم به انتهای عصب حساس فشار می آورد و سیگنال های درد را به مغز می رساند. علاوه بر این، برخی از فرآیندهای شیمیایی التهاب بر رفتار اعصاب تأثیر می گذارد و باعث افزایش احساس درد می شود.
سخن آخر
سخنی از ویلول:
در حالی که التهاب یک پاسخ طبیعی سیستم ایمنی بدن است، التهاب طولانی مدت می تواند آسیب رسان باشد. اگر در معرض خطر التهاب طولانی مدت هستید، حتماً معاینه های منظم را با پزشک خود تعیین کنید.
پزشک شما ممکن است تغییرات پیشگیرانه در سبک زندگی را پیشنهاد کند یا ممکن است از شما بخواهد یک برنامه درمانی جدید را شروع کنید.
امیدوارم مقاله التهاب چیست؟ انواع، علائم، تشخیص و درمان آن برایتان مفید باشد. موفق و پیروز باشید.
منبع: verywellhealth.com
