هیرسوتیسم یا پرمویی چیست؟ علل، علائم و راه های درمان آن

هیرسوتیسم یا پرمویی اغلب در اثر عدم تعادل هورمونی (در درجه اول تستوسترون و هورمون‌ های مردانه آندروژن‌ ها) رخ می دهد. وجود پر مویی در برخی از زنان، برای آن ها بسیار ناراحت کننده است. روش های خود مراقبتی و گزینه های درمانی موثر برای زنانی که مایل به درمان هیرسوتیسم هستند، در دسترس است. برای کسب اطلاعات بیشتر به خواندن مقاله ادامه دهید.

هیرسوتیسم یا پرمویی چیست؟

هیرسوتیسم (HUR-soot-iz-um) وضعیتی است که منجر به رشد بیش از حد مو های تیره یا درشت (با الگوی مردانه) در قسمت صورت، سینه و پشت زنان می شود.

علل ابتلا به پرمویی چیست؟

هیرسوتیسم معمولاً بدون علت رخ می دهد. اما، در برخی موارد ممکن است علل ابتلا به آن ناشی از موارد زیر باشد.

این موارد شامل:

1. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

این وضعیت که اغلب با بلوغ شروع می شود، باعث عدم تعادل هورمون های جنسی می شود. با گذشت سال ها، PCOS ممکن است به آرامی منجر به رشد مو های زائد، پریود های نامنظم، چاقی، ناباروری و گاهی اوقات ایجاد کیست های متعدد روی تخمدان ها شود.

نکته: اگر هیرسوتیسم و پریود های نامنظم دارید، ممکن است به سندرم تخمدان پلی کیستیک مبتلا باشید که می تواند باروری را مهار کند.

2. سندرم کوشینگ

این زمانی اتفاق می افتد که بدن شما در معرض سطوح بالایی از هورمون کورتیزول قرار می گیرد. این می تواند از غدد فوق کلیوی شما که کورتیزول بیش از حد تولید می کند یا از مصرف دارو هایی مانند پردنیزون در یک دوره طولانی ایجاد شود.

3. هیپرپلازی مادرزادی آدرنال

این وضعیت ارثی با تولید غیر طبیعی هورمون های استروئیدی، از جمله کورتیزول و آندروژن، توسط غدد فوق کلیوی شما مشخص می شود.

4. تومور ها

یک تومور ترشح کننده آندروژن در تخمدان ها یا غدد فوق کلیوی، می تواند باعث ایجاد هیرسوتیسم شود. این مورد به ندرت رخ می دهد.

5. دارو ها

برخی از داروها می توانند باعث هیرسوتیسم شوند. این ها عبارت اند از:

ماینوکسیدیل (Minoxidil، Rogaine).
دانازول (برای درمان زنان مبتلا به آندومتریوز استفاده می شود).
تستوسترون (Androgel، Testim).
دهیدرواپی آندروسترون (DHEA).
محصولات حاوی آندروژن (اگر شریک زندگی شما از محصولات موضعی حاوی آندروژن استفاده می کند، شما نیز از طریق تماس پوست به پوست تحت تأثیر قرار خواهید گرفت).

نکته: زنانی که از دارو های خاصی برای درمان هیرسوتیسم استفاده می کنند، به دلیل خطر نقایص مادرزادی، باید از بارداری خودداری کنند.

علائم ابتلا به هیرسوتیسم یا پرمویی چیست؟

هیرسوتیسم مو های سفت یا تیره ای است که در بدن زنان عمدتاً در قسمت صورت، سینه، پایین شکم، قسمت داخلی ران و پشت ظاهر می شود. هنگامی که سطوح بالای آندروژن باعث هیرسوتیسم می شود، علائم دیگری ممکن است در طول زمان ایجاد شوند، فرآیندی که به آن “ویریلیزاسیون” می گویند. علائم ویریلیزاسیون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

صدای عمیق تر
آکنه
کاهش سایز سینه
افزایش توده عضلانی
بزرگ شدن کلیتوریس

عواملی که خطر ابتلا به هیرسوتیسم یا پرمویی را افزایش می دهند؟

عوامل متعددی که در افزایش خطر ابتلا به هیرسوتیسم تأثیر است، از جمله:

1. ژنتیک (سابقه خانوادگی)

چندین بیماری از جمله: هیپرپلازی مادرزادی آدرنال و سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود دارد که باعث بروز هیرسوتیسم می شود. در واقع این بیماری ها به صورت خانوادگی (در ژنتیک آن ها) وجود دارد.

نکته: ژنتیک عامل موثری در انتقال بیماری ها می باشد.

2. اصل و نسب

زنانی که اجداد مدیترانه ای، خاورمیانه و آسیای جنوبی دارند، بیشتر از سایر زنان، مو های بدنشان قابل شناسایی است.

3. چاقی

چاق بودن باعث افزایش تولید آندروژن می شود که می تواند هیرسوتیسم را تشدید کند.

عوارض ابتلا به هیرسوتیسم یا پرمویی

هیرسوتیسم عوارض فیزیکی ایجاد نمی کند. اما، می تواند از نظر ظاهری ناراحت کننده باشد. بنابراین، اگر فکر می کنید مو های زبر زیادی روی صورت یا بدن خود دارید، در مورد گزینه های درمانی با پزشک صحبت کنید. زیرا، برخی از زنان دچار افسردگی می شوند.

راه های جلوگیری از ابتلا به پرمویی چیست؟

به طور کلی، ابتلا به هیرسوتیسم قابل پیشگیری نیست. اما، در صورت اضافه وزن ممکن است با کاهش وزن بتوانید به بهبود هیرسوتیسم کمک کنید، به خصوص اگر سندرم تخمدان پلی کیستیک داشته باشید.

راه های تشخیص هیرسوتیسم یا پرمویی

برای تشخیص آن بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا با شناسایی علت آن به درمان صحیح بپردازید. از جمله راه های تشخیص آن می توان به موارد زیر اشاره کرد که شامل:

1. معاینه

پزشک شکم و همچنین لگن شما را برای یافتن توده هایی که می تواند نشان دهنده وجود تومور باشد، معاینه می کند. پس از معاینه اولیه ممکن است به پزشک متخصص اختلالات هورمونی (متخصص غدد درون ریز) یا مشکلات پوستی (متخصص پوست) ارجاع داده شوید.

2. آزمایش خون

میزان هورمون‌ های خاصی را با انجام آزمایش خون اندازه‌ گیری می‌ کنند. از جمله: تستوسترون یا هورمون‌ های مشابه تستوسترون. همچنین، انجام آزمایشات ممکن است به تعیین این که آیا سطح بالای آندروژن باعث ایجاد هیرسوتیسم شما می‌ شود یا خیر، کمک کند.

راه های درمان هیرسوتیسم یا پرمویی

اگر به دنبال درمان آن هستید راه های زیر را امتحان کنید.

1. درمان های خانگی هیرسوتیسم یا پرمویی

روش های خود مراقبتی مانند موارد زیر به طور موقت مو های زائد صورت و بدن را از بین می برند یا کاهش می دهند. از جمله این موارد شامل:

اصلاح یا کندن مو با ابزار هایی مانند موچین و …

اصلاح سریع و کم هزینه است، اما باید مرتباً تکرار شود. در این روش ممکن است برای حذف مو های زائد از موچین، نخ های نازک (نخ زدن) یا سایر وسایلی که برای این منظور طراحی شده اند، استفاده شود.

هیچ مدرکی مبنی بر این که کندن مو منجر به رشد موی بیشتر می‌ شود، وجود ندارد. بنابراین، کندن مو با موچین یک روش خوب برای از بین بردن چند تار موی سرگردان است. اما، توجه داشته باشید، مو های کنده شده دوباره رشد می کنند و همچنین، استفاده از این روش برای از بین بردن سطح زیادی از مو کارآمد و مفید نیست.

اپیلاسیون با استفاده از موم و کرم های موبر

اپیلاسیون، ناحیه وسیعی از موها را به سرعت از بین می برد. اما ممکن است به طور موقت گزش کند و گاهی اوقات باعث تحریک و قرمزی پوست شود. این کار با روش های مختلفی انجام می شود. از جمله:

استفاده از موم گرم بر روی پوست: برای حذف مو های زائد، مقداری از موم گرم بر روی پوست بمالید، پس از سفت شدن موم، آن را از روی پوست خود بکشید تا مو ها از بین بروند.
استفاده از موبر های شیمیایی: این محصولات در انواع مختلفی مانند: ژل، کرم یا لوسیون موجود هستند. آن ها ممکن است پوست را تحریک کرده و باعث درماتیت شوند. برای حفظ اثر، باید مرتباً اپیلاسیون را تکرار کنید.

بلیچینگ

بلیچینگ، رنگ مو را روشن می کند و در نتیجه باعث می شود افرادی که پوست روشنی دارند، مو های زائد آن ها کمتر دیده شود.

توجه داشته باشید که محصولات سفید کننده مو که معمولا حاوی پراکسید هیدروژن هستند، ممکن است باعث تحریک پوست شوند. بنابراین، هر محصولی را که استفاده می کنید، ابتدا روی ناحیه کوچکی از پوست تست کنید.

بیشتر بخوانید: از بین بردن موهای زائد صورت با بهترین روش های طبیعی و خانگی

2. درمان های پزشکی

اگر روش های زیبایی یا خود مراقبتی برای از بین بردن مو های زائد مؤثر نبوده است، با پزشک خود در مورد مصرف دارو هایی که هیرسوتیسم را درمان می کنند، صحبت کنید. معمولاً درمان با استفاده از دارو شش ماه طول می‌کشد (متوسط چرخه زندگی یک فولیکول مو).

گزینه های درمان با دارو عبارت اند از:

مصرف دارو های خوراکی ضد بارداری

قرص های ضد بارداری یا سایر دارو های ضد بارداری: این دارو ها معمولاً هیرسوتیسم ناشی از تولید آندروژن را درمان می کنند. دارو های ضد بارداری خوراکی، یک درمان رایج برای هیرسوتیسم در زنانی است که نمی خواهند باردار شوند. عوارض جانبی احتمالی شامل حالت تهوع و سردرد است.
آنتی آندروژن ها: این نوع داروها مانع از اتصال آندروژن ها به گیرنده های بدن شما می شوند. اگر دارو های ضد بارداری خوراکی به اندازه کافی مؤثر نباشند، پس از شش ماه از مصرف دارو های ضد بارداری خوراکی، دارو های آنتی آندروژن تجویز می شوند.
رایج ترین دارو های آنتی آندروژن مورد استفاده برای درمان هیرسوتیسم، اسپیرونولاکتون (آلداکتون، کارو اسپیر) است.
در مورد استفاده از آن ها نتایج متوسط هستند و حداقل شش ماه طول می کشد تا قابل توجه باشند. از عوارض جانبی احتمالی می توان به بی نظمی قاعدگی اشاره کرد.
از آنجایی که این داروها می توانند باعث نقص مادرزادی شوند، استفاده از روش های پیشگیری از بارداری در حین مصرف آن ها ضروری است.

استفاده از کرم موضعی

افلورنیتین (Vaniqa) یک کرم تجویزی مخصوص کاهش رشد مو های زائد صورت در زنان است. شما می توانید روزانه 2 مرتبه از این کرم را بر روی پوست (قسمتی که مو های زائد رشد می کنند) اعمال کنید. استفاده از آن به کند کردن رشد مو های جدید کمک می کند. اما از شر مو های موجود خلاص نمی شوید و برای دریافت نتیجه بهتر توصیه می شود که استفاده از آن را همراه با لیزر درمانی شروع کنید.

3. استفاده از روش های غیر تهاجمی برای درمان هیرسوتیسم یا پرمویی

همانطور که می دانید حذف مو های زائد با روش های مختلف صورت می پذیرد و معمولاً نتایج استفاده از روش‌ های غیر تهاجمی برای حذف مو های زائد بیشتر از روش‌ های خود مراقبتی و خانگی دوام خواهد داشت. این روش ها عبارت اند از:

لیزر درمانی

لیزر یک پرتو نور بسیار متمرکز است که بر روی پوست تابانده می شود تا به فولیکول های مو آسیب برساند و از رشد مو جلوگیری کند (فتواپیلاسیون). برای دریافت نتیجه مطلوب ممکن است به چندین دوره درمان نیاز داشته باشید. افرادی که مو های آن ها تیره (سیاه، قهوه ای) است، اپیلاسیون نوری معمولاً گزینه بهتری نسبت به الکترولیز است.

در مورد خطرات و مزایای استفاده از لیزر درمانی با پزشک مشورت کنید. زیرا، افرادی که پوست برنزه یا تیره دارند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. عوارض جانبی لیزرها شامل: تیره شدن یا روشن شدن رنگ پوست، تاول زدن و التهاب هستند.

الکترولیز

این درمان شامل قرار دادن یک سوزن کوچک در هر فولیکول مو است. سوزن یک پالس جریان الکتریکی برای آسیب رساندن و در نهایت تخریب فولیکول ساطع می کند. برای دریافت نتیجه مطلوب ممکن است به چندین دوره درمان نیاز داشته باشید. افرادی که به طور طبیعی مو های بور یا سفید دارند، الکترولیز گزینه بهتری نسبت به لیزر درمانی است.

الکترولیز موثر است اما می تواند دردناک باشد. بنابراین استفاده از یک کرم بی‌ حس‌ کننده قبل از انجام الکترولیز، می تواند درد را کاهش دهد.

بیشتر بدانید: تفاوت لیزر و الکترولیز؛ کدام روش برای رفع مو های زائد موثر تر است؟

بخش ها و تخصص های مورد نیاز جهت درمان هیرسوتیسم یا پرمویی

بخش هایی که این بیماری را درمان می کنند. شامل:

غدد درون ریز
زنان و زایمان

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر مو های زائد زیادی بر روی صورت و سینه خود دارید، در مورد درمان آن با پزشک مشورت کنید. زیرا، رشد مو های زائد صورت یا بدن اغلب نشانه یک مشکل پزشکی زمینه ای است. اگر در طی چند ماه رشد موی شدید یا سریع روی صورت یا بدن خود را تجربه کردید، برای بررسی به پزشک مراجعه کنید.