رتینول نوعی محرک از خانواده ویتامین A می باشد که امروزه برای از بین جای جوش یا لکه های قهوه ای و منافذ باز تازه استفاده می شود. رتینول در سال 1909 کشف شد، اما جدا سازی آن 20 سال بعد بود و در سال 1947 این ماده به عنوان داروی پوستی برای سوختگی یا بیماری های التهابی پوست استفاده می شد. دانشمندان عصر جدید به منظور جوان سازی پوست پس از تحقیقات فراوانی که داشتند متوجه شدند دوز کم این ماده می تواند محرک خوبی برای تولید کلاژن پوست باشد.
به صورت معمول باز سازی پوست توسط کلاژن موجود در پوست انجام می شود. مقدار کلاژن در کودکی بسیار بالاست اما با بالا رفتن سن رو به کاهش می رود.
کلاژن چیست؟
کلاژن نوعی پروتئین بین سلولی است که به استحکام و تقویت سلول کمک می کند. این پروتئین در استخوان، دندان، غضروف وبین رگ ها و ماهیچه ها و پوست موجود است. وقتی کلاژن کم شود سلول ها زودتر تخریب می شوند و پوست نازک می شود. نازک شدن پوست باعث ایجاد چین و چروک می شود. به طور خلاصه، کلاژن:
- باعث کم شدن اثرات آکنه یا جوش می شود.
- چین و چروک ها را نرم و غیر قابل دید می کند.
- رنگدانه هایی که بر اثر زخم یا آفتاب ایجاد شده را کمرنگ و به پوست درخشش و جوانی می دهد.
رتینول محرک تولید کلاژن
پروتئین موجود در مولکول پس از جذب نور تغییر شکل می دهد. در واقع رتینول تولید کلاژن یا همان پروتئین بین سلولی را تحریک می کند. بدین منظور کلاژن موجود در پوست، ویتامین A را تبدیل به رنگدانه های وراثتی یا اولیه می کند.
ریتنول و تولید ویتامین A
رتینول در واقع نوعی مکمل غذایی برای ویتامین A است. همانطور که می دانیم این ویتامین در غلات، شیر، مارگارین، برخی میوه ها مانند خیار و هویج موجود است و در کبد ذخیره می شود. تاثیرات آن در بدن شامل موارد زیر می شود:
- تقویت بینایی
- حفظ سلول های پوستی
- موثر در تولید گولبول قرمز
- موثر بر تولید هورمون رشد
- از روده در برابر تغییرات شیمیایی محافظت می کند.
کسانی که فقر ویتامین A را دارند، از رتینول به عنوان دارو خوراکی استفاده می کنند. کمبود این ویتامین می تواند باعث بروز مشکلات زیادی از جمله مشکلات پوستی مانند پیری زود رس شود.
رتینول پالمیتات، رتینول استات و لینولات رتینول نوع ضعیف خانواده رتینول هستند که برای تغذیه سلولی مناسب اند.
عوارض مصرف زیاد رتینول یا نوع قوی آن
مصرف خوراکی بیش از اندازه و کنترل نشده رتینول یا ویتامین A می تواند سمی باشد؛ علائم مسمومیت شامل حالت تهوع، تاری دید، خستگی، کاهش وزن و ناهنجاری های قاعدگی می باشد.
- باعث خشکی یا زبری پوست شود.
- در دوران بارداری به جنین آسیب می رساند.
- انباشته شدن بیش از حد آن در کبد موجب از کار افتادن کبد و در نتیجه مرگ می شود.
استفاده در لوازم آرایشی
بخش بزرگی از لوزم آرایشی مربوط به پوست می شود و هر آنچه که مربوط به سلامت پوست در آن باشد را شامل می شود. رتینول به دلیل ساختار سلولی کوچک می تواند از طریق پوست جذب شود. به همین دلیل عوارض کبدی و داخلی نخواهد داشت و نیاز به نسخه ندارد.
از چه سنی استفاده می شود؟
این را به یاد داشته باشید که رتینول چروک های عمیق و قدیمی پوست را غیب نمی کند بلکه نوعی پیشگیری از تسریع پیری یا تخریب سلولی پوست در اثر کاهش کلاژن می باشد. به نوع پوست و تغذیه و آسیب پوستی شما بستگی دارد که از رنج 25 تا 30 سالگی به بعد می توان شروع کرد. به عنوان مثال اگر شما بعد از سی سالگی از این محصولات استفاده کنید روند چروک پوست شما نسبت به عدم استفاده نصف خواهد شد.
همانطور که گفته شد ریتنول می تواند سلول های پوستی شما را با رنگ دانه های وراثتی بازسازی کند تا پوست شما به اصل خود باز گردد. اگر جای جوش ها، قدیمی و کهنه نشده باشند، می توان گفت رتینول اثر آن ها را غیب می کند.
رتینول با IU اندازه گیری می شود هر 1 IU رتینول معادل تقریبا 0.3 میکروگرم (300 نانوگرم) است.
در چه محصولاتی وجود دارد؟
رتینول در کرم های ضد آفتاب، ضد چروک، تونیک های تقویتی و حتی شامپو ها با دز کم وجود دارد. برای اینکه مطمئن شوید محصولی این ماده را دارد در قسمت ترکیبات به دنبال «رتینول لینولِئات» یا رتینول باشید.
تغییرات بعد از مصرف
در بعضی محصولات به شکل تونیک یا قطره ای ترکیبات فعال اسید در رتینول، باعث قرمزی در ده روز اول می شود اما در پوست های حساس باعث خشکی و پوسته پوسته شدن می شود و در بعضی افراد این گونه نیست. به هر حال بهتر است از این نوع محصولات در شب و هنگام خواب استفاده کنید در غیر اینصورت بعد از استفاده از آن، از کرم ضد آفتاب نیز استفاده کنید.
حتما قبل از استفاده روی صورت روی بازوی خود امتحان کنید.
