سوختگی پوست ؛ انواع، روش های درمانی و موارد دیگر

سوختگی چیست؟

سوختگی با آسیب شدید پوستی، باعث مرگ سلول های پوستی آسیب دیده می شود. سوختگی یکی از شایع ترین آسیب های خانگی به ویژه در بین کودکان است.

دلایل مختلف سوختگی چیست؟

سوختگی دلایل مختلفی دارد از جمله:

• مایعات داغ و در حال جوش
• سوختگی شیمیایی
• سوختگی های الکتریکی
• آتش سوزی در صورت شعله های آتش کبریت، شمع و فندک
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب

بیشتر بدانید: درمان آفتاب سوختگی در ناحیه صورت و بدن با استفاده از روش های ساده

سطوح مختلف سوختگی پوست

درجه سوختگی بر اساس شدت آسیب به پوست تعیین می شود. درجه اول بسیار جزئی و درجه سوم شدیدترین است.

1. سوختگی درجه یک: پوستی قرمز و بدون تاول
2. سوختگی درجه دو: تاول و مقداری ضخیم شدن پوست
3. سوختگی های درجه سه: ضخامت گسترده با ظاهری سفید و چرمی
4. سوختگی های درجه چهار نیز وجود دارد. این نوع سوختگی شامل تمام علائم سوختگی درجه سه می باشد و همچنین از پوست فراتر رفته و به تاندون و استخوان گسترش می یابد.

توضیحات مختصری درباره سطوح سوختگی

همان طور که گفته شد، سوختگی سطوح مختلفی دارد. در اینجا به توضیح مختصری درباره سطوح مختلف سوختگی می پردازیم:

سوختگی درجه یک

سوختگی های درجه یک باعث کمترین آسیب پوست می شود. آن ها همچنین “سوختگی های سطحی” نامیده می شوند. زیرا روی خارجی ترین لایه پوست تأثیر می گذارند.

علائم سوختگی درجه یک عبارت اند از:

• سرخی
• التهاب جزئی یا تورم
• درد

مدت زمان بهبودی آن

از آن جا که این سوختگی روی لایه بالایی پوست تأثیر می گذارد، پس از ریختن سلول های پوستی، علائم و نشانه ها از بین می روند. سوختگی های درجه یک معمولاً طی 7 تا 10 روز بدون ایجاد زخم بهبود می یابند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر سوختگی درجه یک ناحیه وسیعی از پوست، بیش از سه اینچ را درگیر کند و روی صورت یا مفصل اصلی شما تأثیر بگذارد، باید به پزشک مراجعه کنید. این نواحی شامل موارد زیر است:

• زانو
• مچ پا
• پا
• ستون فقرات
• شانه
• آرنج
• بازو

روش درمانی آن

سوختگی های درجه یک معمولاً با مراقبت در منزل درمان می شوند. هر چه زودتر سوختگی را درمان کنید، ممکن است زمان بهبودی سریعتر باشد. درمان های سوختگی درجه یک شامل موارد زیر است:

1. خیساندن زخم به مدت پنج دقیقه یا بیشتر در آب خنک.
2. مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن برای تسکین درد.
3. استفاده از لیدوکائین (ماده بی حس کننده) با ژل یا کرم آلوئه ورا برای تسکین پوست.
4. استفاده از پماد آنتی بیوتیک و گذاشتن یک گاز استریل برای محافظت از منطقه آسیب دیده.

مواردی که باید احتیاط کنید

1. اطمینان حاصل کنید که از یخ استفاده نمی کنید، زیرا ممکن است آسیب را بدتر کند.
2. هرگز گلوله های پنبه را روی سوختگی قرار ندهید. زیرا الیاف کوچک می توانند به آسیب بچسبند و خطر عفونت را افزایش دهند.
3. همچنین از درمان های خانگی از استفاده کره و تخم مرغ خودداری کنید، زیرا اثبات نشده است که این داروها موثر هستند.

سوختگی درجه دو

سوختگی های درجه دو جدی تر هستند، زیرا آسیب ها از لایه بالایی پوست گسترش می یابد.

علائم سوختگی درجه دو عبارت اند از:

• تاول زدن
• قرمز شدن
• زخم شدن پوست

روش درمانی آن

برخی از تاول ها به مرور زمان باز می شوند، ممکن است بافت نرم و دلمه ای به نام ترشح فیبرینوس بر روی زخم ایجاد کنند. به دلیل لطیف بودن این زخم ها، تمیز نگه داشتن ناحیه و پانسمان مناسب آن برای جلوگیری از عفونت لازم است. این امر همچنین به بهبود سریع سوختگی کمک می کند.

درمان های سوختگی خفیف درجه دو معمولاً شامل موارد زیر است:

• پوست را به مدت 15 دقیقه یا بیشتر در زیر آب خنک قرار دهید.
• مصرف داروهای مسکن بدون نسخه (استامینوفن یا ایبوپروفن).
• استفاده از کرم آنتی بیوتیک روی تاول ها.
• هرچه تاول ها عمیق تر باشد، مدت زمان بهبود سوختگی افزایش می یابد. در برخی موارد شدید برای رفع آسیب، به پیوند پوست نیاز است. در روش پیوند پوست، پوست سالم را از ناحیه دیگری از بدن می گیرند و آن را به محل پوست سوخته منتقل می کنند.

مدت زمان بهبودی آن

این نوع سوختگی اغلب بدون زخم و در طی سه هفته بهبود می یابد، اما در برخی موارد ممکن است تغییر رنگ دانه در پوست نیز رخ دهد.

بهبود برخی از سوختگی های درجه دو بیش از سه هفته طول می کشد.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر سوختگی در ناحیه گسترده ای مانند هر یک از موارد زیر تأثیر می گذارد، به دنبال فوریت های پزشکی باشید:

• صورت
• دست ها
• باسن
• کشاله ران
• پا

سوختگی درجه سه

به استثنای سوختگی های درجه چهار، سوختگی های درجه سه شدیدترین نوع سوختگی هستند. آن ها بیشترین آسیب را وارد می کنند، زیرا این نوع سوختگی بسیار گسترش یافته است.

نکته: این تصورغلط وجود دارد که سوختگی های درجه سه خیلی دردناک هستند. در این نوع سوختگی آسیب آنقدر گسترده است که به دلیل شدت آسیب به سیستم عصبی ممکن است هیچ دردی را حس نکنید.

بسته به علت، علائم سوختگی درجه سه می تواند، متفاوت باشد. این علائم عبارت اند از:

• مومی و رنگ سفید
• کاراکتر
• رنگ قهوه ای تیره
• بافت برجسته و چرمی
• تاول هایی که ایجاد نمی شوند.

مدت زمان بهبودی آن

جدول زمانی مشخصی برای بهبود خود به خودی کامل برای سوختگی های درجه سه وجود ندارد.

مواردی که باید احتیاط کرد!

• هرگز سعی نکنید سوختگی درجه سه را خود درمانی کنید. بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
• در حالی که منتظر اورژانس هستید، سعی کنید هیچ قسمتی از لباس به سوختگی تماس نداشته باشد.

نحوه درمان سوختگی درجه سه

هنگامی که سوختگی های درجه یک و دو به درستی و به سرعت درمان شوند، باعث می شود تا به ندرت جای زخم ایجاد شود، اما می توانند منجر به تغییر رنگ دانه پوست شوند.

اما آسیب شدید ناشی از سوختگی شدید درجه سه و درجه چهار می تواند منجر به مشکلاتی در بافت های عمیق پوست، استخوان ها و اندام ها شود. ممکن است برخی بیماران برای درمان به موارد زیر احتیاج داشته باشند:

• عمل جراحي
• فیزیوتراپی
• توانبخشی
• مراقبت های مادام العمر

نکته اصلی در درمان سوختگی این است که آسیب و عفونت به حداقل برسد.

عوارض سوختگی پوست

همان طور که گفته شد سوختگی، سطوح مختلفی دارد. در ادامه به بررسی عوارض سوختگی می پردازیم که عبارت اند از:

1- ایجاد عفونت

در عین حال، تمام سوختگی ها خطر عفونت را به همراه دارند، زیرا باکتری ها می توانند وارد پوست آسیب دیده شوند. اما سوختگی درجه 3 در مقایسه با سوختگی های درجه اول و دوم، بیشترین خطر را دارد. هم چنین سوختگی درجه 3 عوارضی مانند:عفونت، از دست دادن خون و شوک به همراه دارد که اغلب این موارد منجر به مرگ می شود.

2- ایجاد کزاز

کزاز یکی دیگر از عوارض احتمالی ناشی از سوختگی در تمام سطوح است. همانند سپسیس، کزاز نیز یک عفونت باکتریایی است. کزاز سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار می دهد، در نهایت منجر به مشکلات انقباضات عضلانی می شود.

3- هیپوولمی و هیپوترمی

سوختگی شدید همچنین خطر هیپوترمی و هیپوولمی را به همراه دارد.

• هیپوولمی یا کمبود خون وقتی اتفاق می افتد که بدن شما خون زیادی در اثر سوختگی از دست بدهد.
• هیپوترمی با از دست دادن گرمای بدن در اثر آسیب ناشی از سوختگی اتفاق می افتد. دمای پایین بدن به طور خطرناکی هیپوترمی را مشخص می کند.

اقدامات پیشگیری از سوختگی پوست

بهترین روش آشکار برای مبارزه با سوختگی، جلوگیری از وقوع آن است. مشاغل خاص خطر بیشتری برای سوختگی دارند، اما واقعیت این است که بیشتر سوختگی ها در خانه اتفاق می افتد. نوزادان و کودکان کم سن بیشتر در معرض سوختگی قرار دارند.

اقدامات پیشگیرانه ای که می توانید در خانه انجام دهید. شامل موارد زیر است:

• هنگام آشپزی کودکان را از آشپزخانه دور نگه دارید.
• یک کپسول آتش نشانی را داخل یا نزدیک آشپزخانه قرار دهید.
• سنسورهای حساس به دود را هر ماه یک بار آزمایش کنید.
• دمای آبگرمکن را زیر 120 درجه فارنهایت نگه دارید.
• قبل از استفاده، دمای آب حمام را اندازه بگیرید، تا دچار سوختگی نشوید.
• کبریت ها و فندک ها را قفل کنید.
• بر روی پریزهای شکسته مجددا روکش نصب کنید.
• سیم های لخت را بررسی و با چسب برق بپوشانید.
• مواد شیمیایی را از دسترس دور نگه دارید و در حین استفاده از مواد شیمیایی از دستکش استفاده کنید.
• هر روز از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و از قرار گرفتن در اوج نور خورشید خودداری کنید.
• همچنین داشتن یک طرح فرار از آتش و تمرین آن با خانواده یک بار در ماه مهم است. در هنگام آتش سوزی، در زیر دود حرکت کنید. این کار باعث کاهش ریسک خفگی و گیر افتادن در آتش می شود.

سخن آخر!

تمام مطالب این مقاله جهت کسب اطلاعات عمومی بیشتر است و نباید به عنوان توصیه پزشکی در نظر گرفته شود.

منبع: healthline.com